Cenoty – wrota do podziemnego świata

Jedną z atrakcji turystycznych półwyspu Jukatan w Meksyku są naturalne studnie wapienne. Co ciekawe, to nie tylko rezerwuary wody pitnej, ale także dawne miejsca kultu, wokół których Majowie budowali miasta świątynne i osady

Leje powsta­łe w wapien­nym pod­ło­żu nazy­wa­ne są ceno­ta­mi (po hisz­pań­sku ceno­tes, czyt. seno­tes). Ter­min pocho­dzi od majań­skie­go wyra­zu dzo­not ozna­cza­ją­ce­go świę­te źró­dło. Oce­nia się, że takich obiek­tów jest na pół­wy­spie od 6000 do 8000. Posia­da­ją głę­bo­kość od kil­ku aż do 100 m i mają połą­cze­nia z woda­mi grun­to­wy­mi. Geo­lo­dzy na ogół uwa­ża­ją, że powsta­ły pod koniec epo­ki lodow­co­wej, po ocie­ple­niu kli­ma­tu. Nie­któ­rzy nato­miast twier­dzą, że poja­wi­ły się po ude­rze­niu wiel­kiej kome­ty lub pla­ne­to­idy w Chi­cxu­lub, na pół­noc od Meri­dy. Upa­dek spo­wo­do­wał wytwo­rze­nie głę­bo­kich pod­ziem­nych depre­sji. Wyda­rze­nie to przy­czy­ni­ło się do wygi­nię­cia wie­lu gatun­ków roślin i zwie­rząt na całej pla­ne­cie, m.in. dinozaurów.

Majo­wie wie­rzy­li, że w stud­niach kra­so­wych miesz­ka Chac (pisa­ny też Cha­ak): bóg desz­czu, wody i grzmo­tów, patron rol­nic­twa oraz płod­no­ści. Na Juka­ta­nie, a zwłasz­cza w jego czę­ści pół­noc­nej i środ­ko­wej, nie ma jezior, rzek czy stru­mie­ni. O zbio­rach decy­du­ją opa­dy atmos­fe­rycz­ne i to one zapew­nia­ją moż­li­wość prze­ży­cia. Dla­te­go też kult zwią­za­ne­go z nimi bóstwa nale­żał do naj­bar­dziej roz­po­wszech­nio­nych. Wła­ści­wie to czczo­no 4 aspek­ty Cha­ca, dostrze­ga­jąc w nich nie­rzad­ko odmien­ne isto­ty ducho­we. Przy­pi­sa­no je do 4 stron świa­ta i koja­rzo­no kolej­no z desz­czem, mżaw­ką, pio­ru­na­mi oraz błyskawicami.

PRZECZYTAJ TAKŻE

Świadomość w roślinach

Nieznane oblicze wody. Czwarty stan skupienia