Duchy i głosy: „Czerwona księga” Carla G. Junga i „Obłęd” Jerzego Krzysztonia (cz. I)

W poprzednich moich felietonach, mini-esejach o wewnętrznych, psychicznych i duchowych doświadczeniach Carla Gustava Junga w okresie jego konfrontacji z nieświadomością, skupiłem się na ich gnostyckich analogiach, tematach, tudzież metaforach

Ogrom zagad­nień, któ­re zosta­ły przy­wo­ła­ne: psy­cho­lo­gia, histo­ria reli­gii, dzie­je kul­tu­ry, lite­ra­tu­ra, sztu­ka, muzy­ka, film, tak­że filo­zo­fia i poli­ty­ka, a któ­rych roz­wi­nię­cie wyma­ga­ło­by całej pół­ki ksią­żek trud­nych i z przy­pi­sa­mi, zakoń­czy­łem dra­ma­tycz­ny­mi oskar­że­nia­mi o demo­nicz­ny (w swej isto­cie) gno­sty­cyzm, takiż anty­se­mi­tyzm i nazizm, jakie pod adre­sem szwaj­car­skie­go psy­chia­try wyto­czy­li cyto­wa­ni filo­zo­fo­wie: Mar­tin Buber (Zaćmie­nie Boga) i Mischa Brum­lik (Gno­sty­cy. Marze­nie o samo­zba­wie­niu czło­wie­ka).

Z opi­nia­mi pierw­sze­go z nich, M. Bube­ra (doty­czą­cy­mi obec­no­ści idei gno­styc­kich w Odpo­wie­dzi Hio­bo­wi), Jung pole­mi­zo­wał za swe­go życia; dekla­ro­wał: nie jestem gno­sty­kiem!, akcen­tu­jąc psy­cho­lo­gicz­ny, a nie teo­lo­gicz­ny punkt wyj­ścia swo­ich inter­pre­ta­cji. (Nie­ste­ty, to pomie­sza­nie porząd­ków róż­nych wszak dys­cy­plin wie­dzy i nauki trwa, w przy­pad­ku Jun­ga, wśród jego kry­ty­ków do dziś; zło­żo­ność i kon­tek­stu­al­ność psy­cho­lo­gii ana­li­tycz­nej może fak­tycz­nie powo­do­wać, dodam, roz­licz­ne nie­po­ro­zu­mie­nia). Na pol­skim grun­cie, obro­ny Car­la Gusta­va Jun­ga, w podob­nym duchu pod­jął się, mię­dzy inny­mi, jego pro­pa­ga­tor i tłu­macz, wspo­mnia­ny wcze­śniej Jerzy Pro­ko­piuk, w arty­ku­le Nie­na­wist­nik o gno­sty­kach; (patrz: Matrix, czy­li okul­ty­stycz­ny bróg, 2008).

PRZECZYTAJ TAKŻE

Fundamentalizm religijny jako moment zwrotny w przemianach na Ziemi

Ważny znak nadziei

Wskazał tam na traumę Holocaustu

któ­ra w przy­pad­ku dru­gie­go filo­zo­fa, Brum­li­ka (nie­na­wist­ni­ka w opi­nii Pro­ko­piu­ka) szcze­gól­nie się zazna­czy­ła, wpły­wa­jąc (tak uwa­żał pol­ski tłu­macz Jun­ga), na suro­wy, a nie­spra­wie­dli­wy osąd szwaj­car­skie­go psy­chia­try. Takiż sam, suro­wy wyrok, już wcze­śniej i póź­niej, na auto­ra Czer­wo­nej księ­gi wyda­wa­li np. pol­scy, sto­ją­cy na anty­po­dach filo­zo­ficz­nych i świa­to­po­glą­do­wych myśli­cie­le: ex-mark­si­sta Leszek Koła­kow­ski (1927−2009) – Jung to faszy­sta psy­cho­ana­li­tycz­ny, i zna­ny teo­log, egzor­cy­sta ks. Alek­san­der Posac­ki – Jung (… ) był przede wszyst­kim gno­sty­kiem i teo­zo­fem (…) prak­ty­ku­ją­cym spi­ry­ty­stą. Nazwał go tak­że demo­no­zo­fem (por. Psy­cho­lo­gia i New Age, Gdańsk 2007).