Na tropach strachu – czyli strach się bać

Zapytajcie Państwo swój strach o adres. Ciekawe, co odpowie. O ile z lękiem jest jakby prościej, ponieważ zamieszkuje głęboko w nas, o tyle strach egzystuje gdzieś poza nami, na zewnątrz. Tylko gdzie? Na polu bitwy, w szpitalu, w gabinecie stomatologicznym? A może w którymś z pokoi Urzędu Skarbowego czy na cmentarzu?

Tak się jakoś zło­ży­ło, że lęk i strach egzy­stu­ją po sąsiedz­ku. Oba­wa jest od nich słab­sza, a trwo­ga nie­co sil­niej­sza. Poję­cia lęk i strach opi­su­ją pod­sta­wo­wą reak­cję czło­wie­ka na gro­żą­ce mu nie­bez­pie­czeń­stwo, któ­re jed­nak w dozna­niu stra­chu jest widocz­ne i obiek­tyw­ne, a w lęku ukry­te i subiek­tyw­ne. Lęk zawsze doty­ka isto­ty, rdze­nia oso­bo­wo­ści, same­go cen­trum ja, a strach prze­ciw­nie, poru­sza nas jedy­nie częściowo.

Już samo sło­wo strach wywo­łu­je mie­sza­ne uczu­cie i raczej nie brzmi przy­jem­nie. Cza­sem stoi w polu i odstra­sza pta­szy­ska, czę­sto ma wiel­kie oczy, choć nikt go raczej nie widział, podob­no bywa bla­dy, łapie nas i ogar­nia. Za to cza­sow­nik stra­szyć jest jak­by pod­szy­ty kłam­stwem, ponie­waż jeśli ktoś pró­bu­je nas stra­szyć lub co gorzej zastra­szyć, nie­rzad­ko przy tym ble­fu­je. Żeru­jąc na naszych emo­cjach, chce, byśmy się bali. Źle, gdy stra­szyć prze­mie­nia się w gro­zić, czę­sto z domiesz­ką szan­ta­żu. Jest to bowiem zapo­wiedź, że sta­nie się nam coś nie­mi­łe­go. Moż­na zatem oba­wiać się kosz­ma­ru, obłę­du, zemsty i jadu – tego w jedze­niu, jak i na języ­ku w posta­ci zja­dli­wych komen­ta­rzy, pomó­wień, oczer­nień i plotek.

PRZECZYTAJ TAKŻE

A jego imię będzie czterdzieści i cztery: Dziady Mickiewicza a historia matematyczna

W Krainie Fiordów. Oslo, Munch, wikingowie, runy

Od zarania dziejów

ludzie oba­wia­li się cze­goś. Wia­ra, reli­gia, insty­tu­cja kościel­na nie­rzad­ko były anti­do­tum na wszel­kie stra­chy docze­sne­go świa­ta. A było i jest ich nie­ma­ło. Przez naszą pla­ne­tę co rusz prze­ta­cza­ły się zawie­ru­chy o prze­strzeń do życia, wła­dzę i stre­fę wpły­wów. Słab­si lęka­li się ata­ku, czę­sto zaska­ku­ją­ce­go i nie­spo­dzie­wa­ne­go. Zresz­tą ata­ko­wa­ło nie tyl­ko woj­sko, żoł­nie­rze i bom­by, lecz tak­że rabu­sie, wan­da­le, pla­gi, owa­dy, cho­ro­by, ule­wy, skwa­ry i mro­zy. Nie­szczę­ścia te przy­czy­nia­ły się do pani­ki, nie­do­li, bie­dy, bólu, cier­pie­nia na duszy i cie­le, okru­cień­stwa, porwań, upro­wa­dzeń, gwał­tu, hań­by i klę­ski, a więc tego, co mie­ści­ło się w dłu­gim wyka­zie stra­chu. Gdyż i tego się bano. A to już krok od maka­bry, w któ­rej tkwi jakaś este­ty­ka prze­wrot­na. Czyż­by dzi­wacz­na tajem­ni­ca zła? W tym budzą­cym gro­zę tań­cu wywi­ja­ją sza­lo­ne szkie­le­ty, widzia­dła, wil­ki i wil­ko­ła­ki. Wystar­czy tyl­ko zer­k­nąć na sztu­kę wie­ków śred­nich i pogma­twa­ne­go baroku.