Obrona tego, co niewidzialne

Postęp techniki w naszych czasach osiągnął zawrotne tempo. Trudno dziś na bieżąco uzupełniać wiedzę o nowinkach technicznych, które w 2–3 lata odchodzą do lamusa, dając miejsce wciąż nowym rozwiązaniom. W hi­storii rozwoju społeczeństwa postawiono na głowie tysiącletnie zasady współżycia. Jeszcze do XX w. wiedza nabywana była stopniowo w procesie nauki i doświadczeń. Osoby starsze, dysponujące także praktyką, lepiej radziły sobie w życiu, służyły za przykład i dawały lekcje nowemu pokoleniu. Wiedza nie starzała się, a sposoby funkcjonowania rodziny i społeczeństwa były w miarę podobne. Naj­lepszym tego przykładem jest choćby budownictwo. Cegłę, jakiej używano w Babilonie, stosujemy nadal, chociaż rzadziej. Stół od wieków był stołem, a krzesło krzesłem. Rzemiosło to ciąg wielopokoleniowego prze­kazywania wiedzy i dochodzenia do mistrzostwa

WXXI w. nastą­pi­ło mię­dzy­po­ko­le­nio­we odwró­ce­nie ról. Nie­wia­ry­god­ne wręcz tem­po zmian tech­no­lo­gicz­nych, spo­wo­do­wa­ło, że poko­le­nie dziad­ków zwa­nych Boomer­sa­mi, wypa­dło z karu­ze­li. Wnucz­ko­wie Mile­nial­si i Zoo­mer­si edu­ku­ją się bły­ska­wicz­nie i opa­no­wu­ją nowe tech­no­lo­gie. Znam przy­pa­dek dziec­ka, któ­re mając pół­to­ra roku, jesz­cze bie­ga­ją­ce z pie­lusz­ką, nie­po­tra­fią­ce mówić nic poza tata i mama, samo­dziel­nie włą­cza­ło iPa­da logu­jąc się alfa­nu­me­rycz­nym hasłem, odnaj­do­wa­ło swo­ją ulu­bio­ną grę i wcho­dzi­ło na dowol­ny poziom. Ben­ja­min Spo­ke w kul­to­wej książ­ce Dziec­ko poda­je infor­ma­cję, jakie cechy i zdol­no­ści naby­wa maluch w kolej­nych mie­sią­cach życia, ale sło­wa tam nie ma o zdol­no­ściach obsłu­gi komputera.

Zanim się obej­rze­li­śmy, dzie­ci zaczę­ły uczyć dziad­ków. Mozol­nie zdo­by­wa­na wie­dza ustą­pi­ła miej­sca nowo­cze­sno­ści. Komu potrzeb­ny jest prze­pis na szar­lot­kę, kie­dy w McDonald’s apple pie jest dostęp­ny od ręki? Zagu­bie­nie i lęk przed postę­pem, a z dru­giej stro­ny nie­zbęd­na wręcz koniecz­ność uczest­ni­cze­nia w życiu (choć­by e‑recepty, e‑rejestracje do leka­rza itp.) spo­wo­do­wa­ły, że to dzie­ci zaczę­ły uczyć doro­słych. Świat sta­nął na gło­wie. Wie­dza i doświad­cze­nie zdo­by­wa­ne przez całe życie, a cza­sem i całe poko­le­nia stra­ci­ły zna­cze­nie. Czy nie powin­no zbu­dzić to w nas reflek­sji? Hola, hola, a co z tra­dy­cją? Co z tysiąc­let­nią wie­dzą? Odrzu­ca­my, bo mło­dzi wie­dzą lepiej? Uwa­żam, że jed­nak trze­ba bro­nić wie­ko­wych umie­jęt­no­ści, za któ­ry­mi sto­ją tysią­ce doświad­czeń, obser­wa­cji i lat praktyki.

PRZECZYTAJ TAKŻE

Z życia pacjenta onkologicznego wzięte

Czarne punkty na drodze do zaświatów: O topielcach

Oko­ło 2,5 tysią­ca lat przed naszą erą Żół­ty Cesarz Huang Di spi­sał w kil­ku księ­gach zasa­dy sta­ro­żyt­nej medy­cy­ny chiń­skiej. Doda­jąc kil­ka­set, a może i tysią­ce lat na gro­ma­dze­nie wie­dzy, mamy do czy­nie­nia z ponad­pięć­dzie­się­cio­wie­ko­wą nauką. Co wię­cej, te prak­ty­ki były i są pro­wa­dzo­ne do dziś. W Chi­nach dzia­ła­ją kli­ni­ki TCM (Tra­dy­cyj­nej Chiń­skiej Medy­cy­ny) finan­so­wa­ne przez pań­stwo. Jest ich tam pra­wie 70 tys. i udzie­la­ją rocz­nie ok. 1,5 mld konsultacji.