Kto kogo zjada i dlaczego?

Czy kanibalizm dotyczy wyłącznie zamierzchłych czasów i kultur prymitywnych? Nie da się tego ustalić z całą pewnością. Wiele przemawia za tym, że prawda o ludożercach mieści się gdzieś pomiędzy stwierdzeniem, że antropofagia to mit, a przekonaniem, że jest integralnym elementem dziejów Homo sapiens

Obie te teo­rie w świe­cie nauki mają zwo­len­ni­ków i prze­ciw­ni­ków. Jed­nak ostat­nie odkry­cia poka­zu­ją, że ludziom coraz trud­niej będzie odpie­rać zarzut o spo­ży­wa­nie bliź­nich. Ist­nie­ją bowiem dowo­dy, że kani­ba­lizm był prak­ty­ko­wa­ny w mniej­szym lub więk­szym stop­niu zawsze i pod nie­mal wszyst­ki­mi sze­ro­ko­ścia­mi geograficznymi.

W trwa­ją­cej od lat dys­ku­sji nad owym zja­wi­skiem bra­ko­wa­ło dotąd wia­ry­god­nych danych etno­gra­ficz­nych i udo­ku­men­to­wa­nych świa­dectw arche­olo­gicz­nych. Teo­ria o powszech­nym ludo­żer­stwie opie­ra­ła się wyłącz­nie na plot­kach, podej­rze­niach i oskar­że­niach. Gdy­by­śmy uważ­nie przyj­rze­li się nasta­wie­niu Euro­pej­czy­ków do odkry­wa­nych przez nich ludów pry­mi­tyw­nych, zoba­czy­li­by­śmy, że w ich mnie­ma­niu wszyst­kie one dopusz­cza­ły się kani­ba­li­zmu. Takie domy­sły, będą­ce w isto­cie prze­ja­wem rasi­zmu, nie mają żad­nej war­to­ści dowo­do­wej. Wystar­czy stwier­dzić, że rdzen­ni miesz­kań­cy ame­ry­ki pre­ko­lum­bij­skiej byli świę­cie prze­ko­na­ni, że ludo­żer­ca­mi są Hisz­pa­nie! Świad­czy o tym fakt, że w ramach świad­czo­nych uprzej­mo­ści Mon­te­zu­ma poda­ro­wał ludziom Cor­te­za kil­ku nie­wol­ni­ków z prze­zna­cze­niem na posiłek.

PRZECZYTAJ TAKŻE

Alchemia: w pogoni za nieśmiertelnością

Kobiety pierwszych Piastów

Powróć­my jed­nak do ostat­nich odkryć doty­czą­cych kani­ba­li­zmu. Otóż pod­czas prac arche­olo­gicz­nych pro­wa­dzo­nych w sta­nie Kolo­ra­do (USA), w jed­nym ze sta­no­wisk Indian Pueblo, dato­wa­nym mniej wię­cej na 1150 rok n.e., odkry­to kości nale­żą­ce do co naj­mniej czte­rech osób doro­słych i jed­ne­go dziec­ka. Bra­ko­wa­ło innych czę­ści szkie­le­tów, wyklu­czo­no więc, że był to pochó­wek. W głów­nym pale­ni­sku leża­ły nad­pa­lo­ne ludz­kie zęby, a obok – licz­ne kamien­ne narzę­dzia do ćwiar­to­wa­nia mięsa.