Medycyna, kosmetyka i higiena naszych słowiańskich przodkiń (cz. III): Dawne zioła – współczesne zastosowanie

Najważniejsze prasłowiańskie zioła, o leczniczej, ale i magicznej mocy, objęte były językowym tabu. Prawdziwe nazwy przekazywano ustnie i w tajemnicy z mistrza/mistrzyni na adepta/adeptkę, ponieważ oznaczało to również magiczne panowanie nad ich mocami

W mowie zewnętrz­nej nato­miast, codzien­nej, prze­zna­czo­nej dla pro­fa­nów okre­śla­no je bar­dzo skrom­ny­mi nazwa­mi: byl, byle, byli­ca, ewen­tu­al­nie dołą­cza­jąc przy­bli­ża­ją­cy dzia­ła­nie zio­ła epi­tet: po chor­wac­ku veli­ki korenj, po serb­sku vel­je­bil­je, w języ­ku buł­gar­skim sta­ro bile (pier­wot­nie zna­czy­ło to sil­ne zie­le).

Zio­ła, naj­czę­ściej nazy­wa­ne tra­wa­mi, tak dale­ce prze­wa­ża­ją w sta­ro­sło­wiań­skiej far­ma­ko­pei, że np. Czar­no­gór­cy KAŻDE lekar­stwo okre­śla­li sło­wem tra­va. Na Rusi spi­sy ziół nazy­wa­no nie­gdyś traw­ni­ka­mi. Ze wzglę­du na ety­mo­lo­gicz­ne pokre­wień­stwo ze sło­wem truć nazwa ta praw­do­po­dob­nie zawie­ra­ła w sobie ostrze­że­nie przed ukry­tą w rośli­nie sku­tecz­ną i nie­bez­piecz­ną mocą. Iwan K. Uru­mow w pra­cy Mate­ria­li po był­gar­ska­ta narod­na medi­ci­na (1926) wska­zu­je bli­sko 400 róż­nych gatun­ków ziół sto­so­wa­nych w buł­gar­skim lecz­nic­twie ludo­wym. Na sam tyl­ko gościec (reu­ma­tyzm) – jest ich kil­ka­dzie­siąt, do sto­so­wa­nia oddziel­nie bądź w mie­szan­kach. Mnó­stwo prze­róż­nych roślin uży­wa się rów­nież prze­ciw­ko sucho­tom, dole­gli­wo­ściom żołąd­ka itd.

PRZECZYTAJ TAKŻE

Dźwięki dla ciała i nie tylko…

By móc decydować, trzeba wiedzieć

Rośli­ny nazy­wa­ne przez przod­ków byli­ca­mi two­rzą całą gru­pę. Np. byli­ca boże drzew­ko (Arte­mi­sia abro­ta­num L.) prze­ja­wia głów­nie dzia­ła­nie żół­cio­pęd­ne, uła­twia­ją­ce prze­pływ żół­ci z pęche­rzy­ka do dwu­nast­ni­cy, wzma­ga wytwa­rza­nie soków tra­wien­nych, dzia­ła moczo­pęd­nie, prze­ciw­za­pal­nie, ścią­ga­ją­co, napo­tnie i prze­ciw­ro­bacz­nie. Sto­su­je się ją do dziś w posta­ci napa­ru przy cho­ro­bach wątro­by, pęche­rzy­ka żół­cio­we­go i dróg żół­cio­wych (zasto­jów żół­ci, sta­nów skur­czo­wych), tak­że w nie­do­kwa­śno­ści, zapa­le­niach żołąd­ka i jelit oraz lek­kich bie­gun­kach. Napa­ry z zie­la boże­go drzew­ka uży­wa­ne były jako śro­dek pobu­dza­ją­cy ape­tyt, dobro­czyn­nie oddzia­łu­ją­cy jed­no­cze­śnie na prze­bieg pro­ce­sów tra­wien­nych i prze­ciw roba­kom. Sto­so­wa­no je też przy dycha­wi­cy, gość­cu, prze­zię­bie­niach (ze wzglę­du na wła­ści­wo­ści napo­tne). Zewnętrz­nie uży­wa­no ich do robie­nia okła­dów na obrzę­ki i powięk­szo­ne gruczoły.