Jak hipnoza wdarła się do nauki

Kiedy w 2006 r. prowadziłam w Warszawie warsztaty pracy z podświadomością, zagadnienie hipnozy było w Polsce prawie zupełnie nieznane. Dziś mamy coraz więcej bardziej lub mniej wiarygodnych hipnotyzerów, a słowo hipnoterapia zaczyna zataczać coraz szersze kręgi

Sko­ro tak, war­to spoj­rzeć na spra­wę krok po kro­ku. Kie­dy to się zaczę­ło? A może ten feno­men zawsze ist­niał, od zara­nia dzie­jów? Czy pod­stęp­ny wąż w raju, któ­ry namó­wił Ewę do się­gnię­cia po zaka­za­ne jabł­ko, nie był aby pierw­szym hip­no­ty­ze­rem?… Coś szcze­gól­ne­go musia­ło być w jego spo­so­bie prze­ka­zu, sko­ro usu­nął z umy­słu kobie­ty nawet zakaz Boży.

Tę tajem­ni­czą wła­ści­wość wpły­wa­nia na umysł ludz­ki wyko­rzy­sty­wa­no od nie­pa­mięt­nych cza­sów. Sto­so­wa­li ją ponad 3000 lat temu kapła­ni egip­scy, cza­row­ni­cy, sza­ma­ni, uzdro­wi­cie­le oraz zna­cho­rzy. Nie­jed­no­krot­nie towa­rzy­szy­ły jej zaklę­cia, tań­ce, cza­ry i nie­zwy­kłe zale­ce­nia, aby np. wziąć poda­ną piguł­kę o wscho­dzie Księ­ży­ca, natrzeć twarz ole­jem, czy nakre­ślić odpo­wied­nie zna­ki na zie­mi. Ludzie pod­da­wa­li się tym prak­ty­kom oraz zale­ce­niom z wia­rą, że wyzdro­wie­ją, i fak­tycz­nie czę­sto odzy­ski­wa­li zdrowie.

PRZECZYTAJ TAKŻE

Targi Ezoteryczne w Poznaniu – 17–18 maja 2025 r.

V edycja programu Certyfikat dla Małych Księgarni

Nowo­żyt­na nauka odrzu­ci­ła wszyst­kie te zja­wi­ska, pięt­nu­jąc je pogar­dli­wym sło­wem zabo­bon. Na prze­ło­mie XVIII i XIX w. jed­nak­że, wdar­ły się one do świa­ta nauki nie­ja­ko prze­mo­cą. Roz­po­czął ten pro­ces Franz Anto­ni Mesmer (1795−1815). Wystą­pił z teo­rią gło­szą­cą, że całe Uni­wer­sum prze­siąk­nię­te jest potęż­ną siłą, któ­rą nazwał magne­ty­zmem. Kie­ru­jąc tę siłę na czło­wie­ka, moż­na ule­czyć go ze wszyst­kich dole­gli­wo­ści. I fak­tycz­nie, Mesmer ule­czył wie­le osób, doty­ka­jąc ich, dając im do picia magne­ty­zo­wa­ną przez sie­bie wodę lub urzą­dza­jąc spek­ta­ku­lar­ne poka­zy. W 1778 r. król zor­ga­ni­zo­wał spo­tka­nie we Fran­cu­skiej Aka­de­mii Nauk, aby naukow­cy mogli przyj­rzeć się eks­pe­ry­men­tom Mesme­ra. Orzek­nię­to jed­nak, że ule­cze­nia są wyni­kiem pra­cy wyobraź­ni, a przez to nie są istot­ne nauko­wo(!). Mesmer, mimo swo­ich osią­gnięć, nigdy nie uzy­skał akcep­ta­cji świa­ta nauko­we­go. Zagad­nie­nie poja­wi­ło się jed­nak na wokan­dzie i odtąd już z niej nie zeszło.

W 1841 r., szkoc­ki neu­ro­chi­rurg James Bra­id (1795−1860), któ­ry zresz­tą uwa­żał dzia­ła­nia Mesme­ra za zwy­kłe tri­ki, prze­żył nie­zwy­kłe wyda­rze­nie: jeden z jego pacjen­tów, któ­re­mu powie­dział pod­czas ope­ra­cji, że nie może otwo­rzyć oczu, fak­tycz­nie nie mógł ich otwo­rzyć, Zain­te­re­so­wa­ło to Bra­ida i zaczął eks­pe­ry­men­to­wać na swo­jej żonie i słu­żą­cym. Po dwóch latach wydał książ­kę pod tytu­łem Neu­ro­hip­no­lo­gia. Stwier­dza w niej, że sku­pio­ny wzrok para­li­żu­je cen­tral­ny sys­tem ner­wo­wy i powo­du­je w nim spe­cy­ficz­ne zabu­rze­nie. W ten spo­sób do nauki wpro­wa­dzo­no sło­wo hip­no­tyzm, któ­re mia­ło nauko­wo oddzie­lić zja­wi­sko wpły­wu na umysł od mesme­row­skiej kon­cep­cji magne­ty­zmu. Kil­ka lat póź­niej, w 1845 r., inny szkoc­ki chi­rurg – James Esda­le (1808−1859) otwo­rzył szpi­tal w Kal­ku­cie, któ­ry nie posia­dał spe­cjal­ne­go wypo­sa­że­nia, gdyż leczy­li się w nim ludzie bied­ni. Esda­le posłu­gu­jąc się wyłącz­nie hip­no­zą, prze­pro­wa­dził tam ok. 2000 ope­ra­cji, prak­tycz­nie bez bólu i bez wypad­ków śmiertelnych!