Duch Taty

Urodziłem się w Boliwii, gdzie babcia od dziecka wychowywała mnie w świadomości, że zmarli żyją wśród nas, patrzą nam na ręce i się nami opiekują

Nie mia­łem w rodzi­nie wybit­nych przod­ków, zatem żaden z nich nie prze­mie­nił się ani w górę, ani w rze­kę. Widy­wa­li­śmy ich jedy­nie w obrę­bie domu i ogro­du bab­ci. Nosi­li bia­łe kape­lu­sze z sze­ro­ki­mi ron­da­mi i okrą­głym szczy­tem oraz pon­cha w kolo­rze czer­wo­nym. Tak bar­dzo bałem się duen­des, że na ich widok pierz­cha­łem do domu w pod­sko­kach. Bywa­ło, tak przy­naj­mniej zapew­nia­ła nas bab­cia, że dosta­wa­li się za nami do kuch­ni pod posta­cią świ­nek mor­skich, któ­rych spo­ro gra­so­wa­ło po kle­pi­sku, cze­ka­jąc aż ktoś rzu­ci im obier­ki od kartofli.

Jeże­li w świe­tle lam­py naf­to­wej dostrze­gło się świn­kę o nie­ty­po­wym umasz­cze­niu, moż­na było być pew­nym, że przez nie­ostroż­ność wła­śnie wpu­ści­ło się do domu duszę zmar­łe­go. A nie­zbi­tym dowo­dem na to było zna­le­zie­nie naza­jutrz przy drzwiach wiel­kie­go tapa­ra­ku – moty­la noc­ne­go asca­la­pha odo­ra­ta, któ­re­go sąsie­dzi chęt­nie by zabi­li. Nasze dusze zmar­łych są bowiem bar­dzo tery­to­rial­ne, i o ile swo­im potra­fią co naj­wy­żej napę­dzić stra­chu, to dla sąsia­dów są bez­po­śred­nim zagro­że­niem życia.

PRZECZYTAJ TAKŻE

WYBORY PREZYDENCKIE

WOW! Jesteś WWO?

Ale przy­szedł dzień, kie­dy z Boli­wii prze­pro­wa­dzi­li­śmy się do Pol­ski. Mia­łem wte­dy 12 lat i w dobrej szko­le rychło nauczy­łem się oddzie­lać fik­cję od rze­czy­wi­sto­ści. Oka­za­ło się, przy­naj­mniej według moich nauczy­cie­li, że fik­cja słu­ży jedy­nie do opo­wia­da­nia bajek. To dlatego

postanowiłem zostać bajarzem.

Ta część mojej rze­czy­wi­sto­ści zda­wa­ła mi się zawsze o wie­le cie­kaw­sza od tej nauko­wej. Lecz nie nastą­pi­ło to z dnia na dzień. Kil­ka lat byłem pod moc­nym wpły­wem racjo­na­li­zmu i doszło do tego, że swo­je wspo­mnie­nia z dzie­ciń­stwa kwi­to­wa­łem szy­der­czym śmie­chem. Wie­le z tego pozo­sta­ło we mnie i chy­ba nie da się tego już odwró­cić. Posze­dłem w naukę i racjo­nal­ność. Tak doj­rzał mój mózg. Jed­nak pew­ne doświad­cze­nie sprzed kil­ku lat otwo­rzy­ło na nowo wro­ta do tam­te­go, daw­no zapo­mnia­ne­go, świata.

Jed­ne­go roku zmarł mój ojciec, a w Boli­wii bab­cia i dzia­dek. Ojciec był czło­wie­kiem dość wpły­wo­wym w swo­im śro­do­wi­sku, więc ludzie tak łatwo o nim nie zapo­mnie­li. Być może, gdy­bym nadal miesz­kał w Boli­wii, spra­wił­bym jakoś, że jego dusza zamie­ni­ła­by się cho­ciaż w drze­wo. A tak skoń­czy­ło się na tablicz­ce z nazwą uli­cy jego imie­nia, gdzieś w odle­głej od cen­trum dziel­ni­cy. Zawsze coś. Ale ja, choć dale­ko od Boli­wii, jego obec­ność czu­ję do dziś, zgod­nie z tym, co moi kra­ja­nie opo­wia­da­ją o zmar­łych obco­wa­niu. Jest to fizycz­ne wspar­cie w każ­dej trud­nej sytu­acji. Opo­wia­dam o tym z lek­kim zmie­sza­niem, bo mój racjo­nal­ny mózg nauczył się takie rze­czy wkła­dać mię­dzy baj­ki i nic na to nie pora­dzę. Ale sko­ro piszę teraz na bez­piecz­nym grun­cie, zwie­rzę się nie­co z moich spostrzeżeń.

W pierw­szych latach po śmier­ci ojciec

ukazywał mi się jedynie w snach.

Po pro­stu nadal spę­dza­li­śmy ze sobą czas, jak zwy­kli­śmy to robić za jego życia. Miał ten sam głos, te same nawy­ki, a nawet pach­niał tak samo. Z cza­sem jed­nak stał się gło­sem bez­cie­le­snym, któ­ry dawał się sły­szeć tyl­ko w sytu­acjach wyjąt­ko­wych. Opo­wiem o jed­nej z nich. Wybra­li­śmy się kie­dyś z żoną rowe­ra­mi asfal­to­wą dro­gą z Ostro­wa Lubel­skie­go do Łęcz­nej. Ja oczy­wi­ście jecha­łem z tyłu, żeby żona nie widzia­ła, że nie trzy­mam rąk na kie­row­ni­cy. Kasku nie mia­łem. Nagle, na wysep­ce pia­chu stra­ci­łem rów­no­wa­gę i z całej siły oraz wyso­ko­ści ude­rzy­łem gło­wą o asfalt. Świa­tło natych­miast zga­sło przed moimi ocza­mi i poczu­łem, jak wszyst­kie inne zmy­sły w szyb­kim tem­pie rów­nież się wyłą­cza­ją. Czu­łem wyraź­nie, że w ich miej­sce roz­le­wa się śmierć. Wte­dy ode­zwał się mój tata i pew­nym, spo­koj­nym gło­sem powie­dział: Apre­ta fuer­te, co zna­czy mniej wię­cej: Zepnij się. Tak też zro­bi­łem. Spią­łem wszyst­kie mię­śnie całe­go cia­ła i po chwi­li ujrza­łem żonę bie­gną­cą w moją stro­nę. Następ­nych kil­ka dni spę­dzi­łem w szpi­ta­lu. Tomo­gra­fia mózgu ujaw­ni­ła poważ­ne uszko­dze­nia, po któ­rych dziś nie ma ani śla­du. Pamię­tam też, że bar­dzo dłu­go nie mogłem pozbyć się zakwa­sów z całe­go cia­ła od tego spię­cia. Skąd tata wie­dział, że to mnie ura­tu­je? Nie mam poję­cia. Nie wiem nawet czy ist­nie­je racjo­nal­ny zwią­zek mię­dzy spi­na­niem całe­go cia­ła a utrzy­ma­niem świa­do­mo­ści w takich sytu­acjach. I nie chcę wie­dzieć. Wystar­czy mi, że wedle naszych podań tak wła­śnie robią ci, któ­rzy nie chcą pozwo­lić, aby dusza ich opu­ści­ła. Powia­da­ją w moim kra­ju, że dusza może opu­ścić cia­ło czło­wie­ka śpią­ce­go i nastrę­czać się sąsia­dom, zale­cać się do panien i stra­szyć. Więc kto chce tego unik­nąć apre­ta fuer­te – i utrzy­mu­je ją przy sobie.