Król mediów

Dziennikarz Kuriera Porannego, Teofil Modrzejewski, wymyślił swój pseudonim – Franek Kluski – chcąc podobno zakpić z Jana Guzika, znanego wówczas medium, zdemaskowanego jako oszust. W seansach spirytystycznych uczestniczył mniej więcej od połowy roku 1919 do połowy 1925. Do rezygnacji z tej aktywności przekonał go ostatecznie, jako gorliwego katolika, ksiądz spowiednik

Książ­ka Nor­ber­ta Oko­ło­wi­cza Wspo­mnie­nia z sean­sów z medium Fran­kiem Klu­skim – woj­sko­we­go i dyplo­ma­ty o zacię­ciu arty­stycz­nym, uka­za­ła się w 1926 roku, i do dziś sta­no­wi swe­go rodza­ju sen­sa­cję, nie tyl­ko w Pol­sce. Ani wcze­śniej, ani póź­niej nie powsta­ło bowiem dzie­ło, któ­re z taką, dzien­ni­kar­ską nie­mal dokład­no­ścią rela­cjo­no­wa­ło­by poja­wia­ją­ce się na sean­sach nie­zwy­kłe zja­wi­ska. Nie­ży­ją­cy już badacz doc. Roman Bugaj, któ­ry kore­spon­do­wał z parap­sy­cho­lo­ga­mi na całym świe­cie, opo­wia­dał mi kie­dyś, że o tom Oko­ło­wi­cza pyta­li go prak­tycz­nie wszy­scy, nie­jed­no­krot­nie pro­sząc o zakup tego uni­ka­tu w anty­kwa­ria­cie. Obec­nie książ­ka zosta­ła już prze­tłu­ma­czo­na na język angiel­ski, dostęp do niej jest więc o wie­le szer­szy. Rów­nież ta, pierw­sza powo­jen­na edy­cja pozwo­li – na co mamy nadzie­ję – odtwo­rzyć wyda­rze­nia, na któ­rych sku­pia­ły swą uwa­gę eli­ty Dru­giej Rzeczypospolitej.

Pamięć o Klu­skim nie zatar­ła się cał­ko­wi­cie nawet w cza­sach PRL‑u. Auto­rem słyn­nej pio­sen­ki Sean­se spi­ry­ty­stycz­ne, któ­rą wyko­ny­wa­ły Ire­na Kwiat­kow­ska oraz Bar­ba­ra Ryl­ska, był Jere­mi Przy­bo­ra. Moż­na było w niej m.in. usły­szeć: (…) Ach, te cud­ne, te ułud­ne, te prze­ślicz­ne sean­se spi­ry­ty­stycz­ne! / Spi­ry­ty­ści przed­wo­jen­ni, daw­ni, owi! / Osso­wiec­ki, Klu­ski, Guzik, Ochorowicz!

PRZECZYTAJ TAKŻE

Jak radziecki lekarz fotografował pijackie zwidy

O parapsychologii w XXI wieku

Modrze­jew­ski oka­zał się ostat­nim wiel­kim medium fizycz­nym XX stu­le­cia. Mia­nem kró­la współ­cze­snych sen­sy­ty­wów ochrzcił Pola­ka fran­cu­ski badacz, dr Gusta­ve Geley. Nigdy nie przy­ła­pa­no go na oszu­stwie, nato­miast sła­wy nauko­we przy­zna­wa­ły, że to, co czy­ni na sean­sach, może nad­we­rę­żyć dobre samo­po­czu­cie nie­jed­ne­go sceptyka.

Teo­fil Modrze­jew­ski – czło­wiek wykształ­co­ny, ban­kier, pisarz i dzien­ni­karz, w swo­ich cza­sach nie przy­cią­gał takiej uwa­gi tłu­mów, jak inne media: Daniel Dun­glas Home, Eusa­pia Pal­la­di­no czy Rudi Schne­ider. Sean­se z jego udzia­łem trwa­ły zale­d­wie sześć lat, dla­te­go pozo­stał­by pew­nie posta­cią nie­zna­ną, gdy­by nie książ­ka ppłk Nor­ber­ta Oko­ło­wi­cza Wspo­mnie­nia z sean­sów z medium Fran­kiem Klu­skim, zawie­ra­ją­ca bli­sko sto zdjęć i ogrom­ną licz­bę wypo­wie­dzi naocz­nych świadków.

Spo­koj­ny i zamknię­ty w sobie Klu­ski będąc dziec­kiem doświad­czał ponoć wyjść poza cia­ło (OBE) i widy­wał zmar­łych krew­nych oraz duchy zwie­rząt. Rów­nież inne dzie­ci w jego towa­rzy­stwie mogły

oglądać widma z Zaświatów

co wywo­ły­wa­ło u nich pod­szy­tą stra­chem nie­chęć do Franka.

W 1918 roku 46-let­ni Modrze­jew­ski przy­pad­kiem tra­fił na seans inne­go sław­ne­go medium, Jana Guzi­ka. Wów­czas obec­ni tam goście zorien­to­wa­li się, że jest oso­bą sen­sy­tyw­ną i zaczę­li prze­pro­wa­dzać eks­pe­ry­men­ty, któ­re – prze­nie­sio­ne na grunt nauko­wy – z cza­sem dały obfi­ty plon.

Licz­ba osób, jakie wzię­ły udział w spo­tka­niach z Klu­skim, osta­tecz­nie się­gnę­ła kil­ku­set. Byli to ludzie naj­róż­niej­szych pro­fe­sji: pro­fe­so­ro­wie wyż­szych uczel­ni, woj­sko­wi, zawo­do­wi pre­sti­di­gi­ta­to­rzy i bada­cze mediu­mi­zmu. Wśród tych ostat­nich naj­bar­dziej zna­ni: prof. Char­les Richet, lau­re­at Nagro­dy Nobla z 1913 r.; prof. Gusta­ve Geley, dyrek­tor Insty­tu­tu Metap­sy­chicz­ne­go w Pary­żu; prof. Cam­mil­le Flam­ma­rion, popu­lar­ny fran­cu­ski astro­nom oraz James Hewat McKen­zie – hono­ro­wy dyrek­tor bry­tyj­skie­go Col­le­ge of Psy­chic Scien­ce. W gro­nie pol­skich parap­sy­cho­lo­gów zna­leź­li się m.in.: inż. Piotr Lebie­dziń­ski, Pro­sper Szmur­ło, zało­ży­ciel i pre­zes Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Psy­cho-Fizycz­ne­go, a tak­że leka­rze: Ksa­we­ry Watra­szew­ski i Tade­usz Soko­łow­ski.